โรงเรียนวัดรวก นวัตกรรม Waste to Art Innovation เปลี่ยนขยะให้เป็นศิลป์

FutureEd Fest
1 ก.ย.
ยาว 2 นาที

โรงเรียนวัดรวก สำนักงานเขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร

โดย

: ครูจิราภรณ์ อุณหบุตร,ครูนายกฤษดา ยืนยัง, ครูวาทินี บัวบรรจง

ประเด็นที่ 1 เป้าหมายแรงจูงใจในการสร้างนวัตกรรม เช่น ทำเพื่ออะไร แก้ไขปัญหาอะไร พัฒนาเพื่อสร้างประโยชน์อะไร

เป้าหมายแรงจูงในการสร้างนวัตกรรม “Waste to Art Innovation เปลี่ยนขยะให้เป็นศิลป์” ของโรงเรียนวัดรวก เนื่องจากปัญหาขยะในโรงเรียนมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะพลาสติกและวัสดุที่ใช้แล้วทิ้ง นักเรียนจึงคิดหาวิธีการเพื่อลดปริมาณขยะภายในโรงเรียนพร้อมนำขยะเหล่านั้นกลับมาใช้ใหม่ ผ่านการสร้างพื้นที่การเรียนรู้ (Maker Space) ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม โดยเปลี่ยนของเหลือใช้เป็นผลงานศิลปะ พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์ (Critical & Creative Thinking) ส่งเสริมการมองเห็นคุณค่าใหม่จากของที่ไม่มีค่า สร้างโอกาสในการเรียนรู้ด้วยการลงมือทำจริง นวัตกรรม Waste to Art ไม่ได้แค่ลดขยะแต่เปลี่ยนนักเรียนจากผู้ใช้ เป็นผู้สร้าง จากผู้เฝ้าดูปัญหา เป็นผู้ลงมือแก้ไข ผ่านความคิดสร้างสรรค์และการลงมือทำจริงในพื้นที่เรียนรู้ของพวกเขาเอง ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการจัดการขยะของกรุงเทพมหานคร อีกทั้งบริบทของชุมชนท้องถิ่น เน้นในเรื่องของการจัดการขยะอย่างยั่งยืน โดยได้แรงบันดาลใจจาก วัดทอง ซอยจรัญสนิทวงศ์ ๔๔ ที่ได้รับคัดเลือกให้เป็นวัดตัวอย่างด้านการจัดการขยะ

จุดเด่น โรงเรียนวัดรวก นักเรียนและครูมีความสามารถทางด้านศิลปะ จึงมีแนวคิดที่จะนำขยะส่วนหนึ่งที่สามารถรีไซเคิลได้ มาสร้างเป็นนวัตกรรม เพื่อเพิ่มมูลค่าของขยะ และนำรายได้ส่วนหนึ่งมาใช้ในการพัฒนานวัตกรรมต่อไป

ประเด็นที่ 2 ไอเดียการพัฒนา กระบวนการพัฒนามีลำดับขั้นตอนใดบ้าง

กระบวนการพัฒนาแบบ STEAM Design Process (5 ขั้นตอน)

1.Ask (ตั้งคำถาม & สำรวจปัญหา) นักเรียนร่วมกันตั้งคำถาม เช่น

ในความคิดของนักเรียนขยะคืออะไร มาจากที่ไหน ใครนำพามา
ขยะอะไรในโรงเรียนมีมากที่สุด?
นอกจากโรงเรียนเรา ที่ไหนมีขยะอีก
เราจะมีส่วนร่วมในการช่วยชุมชนและโรงเรียนลดขยะอย่างไร
เราจะลดขยะด้วยวิธีที่สร้างสรรค์ได้อย่างไร ?
ขยะอะไรนำมาสร้างเป็นของใช้/ของตกแต่งได้บ้าง ?

2. Imagine (จินตนาการ & ระดมไอเดีย)

นักเรียนระดมสมองในกลุ่ม คิดไอเดียสร้าง “งานศิลป์จากขยะ” โดยเริ่มจากวาดร่างไอเดียลงในกระดาษ (Sketch) ตัวอย่างผลงาน พวงกุญแจ DIY , กระเป๋ารักโลกร้อน

3. Plan (วางแผนออกแบบ & เตรียมวัสดุ)

นักเรียนวางแผนกระบวนการสร้างผลงาน วัสดุเหลือใช้ภายในโรงเรียนที่จะนำมาสร้างสรรค์ผลงานแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบให้แก่สมาชิกภายในกลุ่ม การจัดเตรียมอุปกรณ์และการสร้างใบงาน Maker Space

4. Create (ลงมือประดิษฐ์/ทดลองทำ)

นักเรียนลงมือปฏิบัติ จดบันทึกสิ่งที่เกิดขึ้น เช่น สิ่งที่สำเร็จ หรือ สิ่งที่ไม่ประสบความสำเร็จ โดยมีครูช่วยดูแลความปลอดภัยและให้คำปรึกษา 5. Reflect & Redesign (คิดสะท้อนและออกแบบใหม่)

นักเรียนร่วมกันสะท้อนการทำงาน สิ่งไหนควรปรับปรุง สิ่งใดควรพัฒนาผลงานให้ดียิ่งขึ้น พร้อมเขียน และสรุปการเรียนรู้ เพื่อขยายผลให้ครู ชุมชน เผยแพร่บนโซเชียล

ประเด็นที่ 3 ผลลัพธ์/ประโยชน์ Feedback ผลจากผู้ใช้นวัตกรรม ผู้เรียน คุณครู เป็นต้น

ผลลัพธ์ที่เกิดกับผู้เรียน

1. นักเรียนมีความคิดสร้างสรรค์ ได้ใช้จินตนาการและศิลปะในงานประดิษฐ์ เกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตัวเอง

2. นักเรียนเกิดทักษะการคิดแก้ปัญหา ผ่านกระบวนการออกแบบ ลงมือปฏิบัติการทำงานเป็นทีม กล้าคิด กล้าทำ ทดลองไอเดียใหม่

3. นักเรีนรมีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม ช่วยเหลือและทำงานร่วมกับผู้อื่น สื่อสารสื่อสารและทำงานร่วมกันได้ดีขึ้น

4. มีจิตสำนึกต่อสิ่งแวดล้อม มีจิตสำนึกในการลดขยะ ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า เริ่มเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันในทางที่ดีขึ้น เช่น แยกขยะก่อนทิ้ง นำขยะมาสร้างสรรค์ผลงาน

ผลลัพธ์ที่เกิดกับคุณครู

ด้านกระบวนการจัดการเรียนรู้: ได้ใช้กระบวนการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning อย่างแท้จริง และพัฒนานวัตกรรมที่ใช้ได้จริงกับผู้เรียน คุณครูมีความคิดสร้างสรรค์ ได้แนวทางใหม่ในการสร้างกิจกรรมเรียนรู้ และสร้างแรงบันดาลใจให้ครูพัฒนาห้องเรียนเชิงนวัตกรรมต่อไป
การวัดผลและประเมิน: สามารถสังเกตได้จากพัฒนาการของผู้เรียนได้ทั้งทักษะและเจตคติ ใช้การประเมินจากผลงานจริง โดยไม่ได้วัดจากแบบทดสอบอย่างเดียว

ประเด็นที่ 4 แนวทางการพัฒนาต่อยอดนวัตกรรมในอนาคต (มีการปรับแก้ปรับพัฒนากี่ครั้ง พัฒนาอย่างไร)

การปรับแก้และพัฒนานวัตกรรม

1.การทดลองใช้

ดำเนินการกับนักเรียนกลุ่มเล็ก ประเมินผลความเข้าใจเรื่องขยะ ใช้สื่อพื้นฐาน เช่น ขวด, ซองขนม
ปัญหาที่พบ : เวลาไม่เพียงพอ
แนวทางแก้ : ปรับระยะเวลา

2.ขยายกลุ่มทดลอง

พัฒนาใบงานตาม STEAM Design Process เพิ่มตัวอย่างชิ้นงานต้นแบบ ให้นักเรียนดูเป็นแนวทาง
เพิ่มกลุ่มการเรียนรู้
ปัญหาที่พบ : นักเรียนบางกลุ่มยังขาดไอเดีย
แนวทางแก้ : เพิ่มตัวอย่างผลงาน

3. สังเกตความสนใจทักษะของนักเรียน

นักเรียนทำแบบประเมินความพึงพอใจและสะท้อนผล

เป้าหมายระยะยาว

1.จัดตั้งฐานการเรียนรู้ Waste to Art ถาวรในโรงเรียน

2. ต่อยอดเป็นโครงการสร้างรายได้หรืออาชีพนักเรียน (เช่น ตลาดนัดขยะสร้างสรรค์)

3.จัดประกวดระดับชั้น/ภายในโรงเรียน เช่น ขยะสร้างสรรค์ประจำเดือน

4.บูรณาการเข้ากับกิจกรรมลดโลกร้อน/ธนาคารขยะ

ภาพผลงานหรือนวัตกรรม

“Waste to Art Innovation เปลี่ยนขยะให้เป็นศิลป์”